Trong kỷ nguyên số, công nghệ thông tin đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Từ nhỏ, trẻ em đã tiếp xúc với các thiết bị điện tử, mạng xã hội. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về trang bị cho các em những kiến thức và kỹ năng cần thiết để sử dụng công nghệ một cách an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm.
Trong bối cảnh hiện nay, dưới sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo AI, học sinh thế hệ Alpha (sinh ra trong khoảng từ năm 2010 – 2025) là thế hệ công dân kĩ thuật số, các em bắt đầu khám phá và sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông từ rất sớm. Vì vậy việc giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học có tầm quan trọng đặc biệt.
Các em cần có các kỹ năng cơ bản về sử dụng công nghệ và truyền thông một cách an toàn, đúng cách sẽ giúp các em tránh được các rủi ro và nguy hiểm trực tuyến, đồng thời giúp các em phát triển tư duy đa chiều và phát triển các kỹ năng cần thiết trong kỷ nguyên số.
Đó là kỹ năng tư duy phản biện, giúp nhận biết thông tin đúng sai, phân biệt nội dung tích cực và tiêu cực trên mạng; kỹ năng giao tiếp, giúp tương tác hiệu quả với người khác trên môi trường mạng, xây dựng các mối quan hệ lành mạnh; kỹ năng bảo vệ bản thân, giúp tránh xa các nguy cơ trên mạng như lừa đảo, xâm hại, bạo lực mạng; kỹ năng sáng tạo để tạo ra các sản phẩm số, tham gia vào các hoạt động sáng tạo trên môi trường số.
Việc dạy học kỹ năng công dân số cho học sinh Tiểu học được thực hiện qua các hình thức: Dạy môn Tin học chương trình GDPT 2018; giáo dục kỹ năng công dân số tích hợp trong các môn học, hoạt động giáo dục; dạy tăng cường nội dung giáo dục kỹ năng công dân số và tổ chức câu lạc bộ.
Cán bộ, giáo viên nhà trường cần nghiên cứu, tìm hiểu quy trình, cách tham chiếu chương trình môn học với khung năng lực số thông qua bảng tham chiếu minh hoạ của môn Đạo đức, Toán, Khoa học, Công nghệ; thực hiện xây dựng bảng tham chiếu cho các môn học tuỳ chọn, xác định nội dung giáo dục kỹ năng công dân số cần bổ sung khi thực hiện giáo dục kỹ năng công dân số ở cấp Tiểu học… Sau khi nghiên cứu, tìm hiểu giáo viên cơ bản có thể trình bày được quy trình xây dựng bảng tham chiếu từ chương trình môn học với khung năng lực số, xây dựng được bảng tham chiếu với một môn học, xây dựng được kế hoạch bài dạy tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng công dân số vào môn học. Giáo viên Tin học có thể trình bày được quy trình xây dựng bảng tham chiếu từ chương trình môn học với khung năng lực số, trình bày được các nội dung day học kỹ năng công dân số theo khối lớp, lựa chọn được nội dung và hình thức phù hợp để giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh, xây dựng kế hoạch bài dạy giáo dục kỹ năng công dân số.
Hình thành các kỹ năng cần thiết về công dân số cho học sinh là một nhiệm vụ mới của trường Tiểu học Thái Tân. Để làm tốt nội dung tuyên truyền, tập huấn, cán bộ quản lý và giáo viên nhà trường đã xác định và nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong quá trình triển khai. Nhà trường quyết tâm hoàn thành tốt nội dụng triển khai giáo dục kỹ năng công dân số theo chương trình GDPT 2018 – Một chương trình giúp học sinh phát triển toàn diện.
Ban biên tập